روایت سفیر آمریکا از جنایت هولناک رضاخان در مسجد گوهرشاد
تاریخ انتشار: ۱۸ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۱۷۵۱۹۰
به گزارش خبرنگار فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، ویلیام اچ. هورنیبروک در سال ۱۳۱۲ شمسی از سوی وزارت امورخارجه آمریکا جانشین چارلز سی هارت وزیر مختار آمریکا در ایران شد. او تا سال ۱۳۱۹ شمسی و به مدت هفت سال عهدهدار این سمت یود. اهمیت حضور هورنیبروک در ایران به روایت و گزارشهای است که به آمریکا مخابره کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
بخش چهارم کتاب رضاشاه و بریتانیا که بر اساس اسناد وزارت خارجه آمریکا و توسط دکتر محمدقلی مجد استاد دانشگاه پنسیلوانیا تألیف شده است. اختصاص به کشتار قیام مسجد گوهرشاد دارد.
وزیر مختار آمریکا در ایران، سه روایت مختلف را از مسائل مرتبط با فاجعه مسجد گوهرشاد به واشنگتن مخابره کرده است.
روایت نخست او بر اساس گفتههای سفیر افغانستان از جزئیات واقعه مسجد گوهرشاد تنظیم شده و در آن آمده است: «در گفتگویی که درباره اخبار ارسالی از سرکنسول افغانستان در مشهد به سفیر افغانستان با او داشتم اطلاعات زیر به دست آمد: سفیر به من اطلاع داد که از طریق یک پیام رمزی از سوی سرکنسول افغانستان در مشهد شرح مفصلی از اوضاع به دستش رسیده است. این که در جریان شورش ۸ افغانی کشته شده، ۵۰۰ نفر از مردم جان باختهاند، ۸۰۰ نفر مجروح شدهاند و تقریباً ۲۰۰۰ نفر یا به زندان افتاده و یا ناپدید شدهاند.»
دومین روایت هورنیبروک، از واقعه گوهرشاد بر پایه اطلاعات دکتر دونالدسن، پزشک بیمارستان آمریکایی مشهد تنظیم شده است. در این گزارش ضمن بیان نحوه وقوع قیام که بسیار نزدیک به واقعیت بوده و در آن به تلاش رضاخان به دین زدایی و مخالفت روحانیون با این امر اشاره شده، به حضور نیروهای نظامی و نحوه کشتار پرداخته شده و آمده است: «.. به سرعت پانصد نظامی کادر را از شهر مجاور به مشهد آوردند و همین نیرو بود که بعداً به روی جمعیت حاضر در حرم آتش گشود و بالاخره آنها را متفرق ساخت. مجموعاً بیش از دو هزار نیروی نظامی در این درگیری شرکت داشتند. ابتدا با تفنگ و تیربار به سوی مسجد آتش گشودند که صدمه جدی، ولی قابل جبرانی به مسجد وارد کرد. ابتدا به بالای سر جمعیت شلیک میشد، ولی به تدریج لولهها پایینتر آمد و تلفات هولناکی به جای گذاشت. طبق برآورد مبلغان مقیم محل بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ نفر کشته یا مجروح شدند و دست کم بین پانصد تا ششصد نفر هم دستگیر شدند.»
سومین روایت هورنیبروک نیز مربوط به تحلیل انگلیسیها از این کشتار است. وی با نقد دیدگاه انگلیسیها راجع به کشتار مسجد گوهرشاد نوشته است: «انگلیسیها در ابتدا سعی داشتند این تراژدی را کوچک جلوه دهند. درست همان گونه که مرگ سردار اسعد و دیگران در زندان را به علل طبیعی نسبت داده بودند. آنان سعی داشتند تعداد تلفات را بسیار کم جلوه دهند. در ابتداد تعداد ۲۵ کشته و ۶۰ نفر مجروح بیان میکردند. سپس تجدید نظر کردند و تعداد کشتههای قیام مسجد گوهرشاد بین چهارصد تا پانصد نفر تخمین زدند.»
وی سپس با رد اطلاعات انگلیسیها، بر صحت گزارش دونالدسن تاکید کرده و میافزاید: «مقامات نظامی ۱۲۸ کشته را در گودالهایی دفن کردهاند. شمار مجروحین هم از دویست یا سیصد نفر کمتر نیست. هم اینک ۵۰۴ نفر در سربازخانه محبوس هستند، که از این تعداد ۲۰۰ نفرشان مجروحند. در زندانهای غیر نظامی نیز ۳۱۱ نفر محبوسند که از این تعداد ۲۸ نفرشان مجروح هستند. هر روز محبوسین سربازخانهها را در گروههای سی نفره به فلک میبندند. دو افسر و هجده سرباز هم کشته و چهارده نفر دیگر مجروح شدهاند. سیزده زائر افغان هم جان باختهاند. تعداد بازداشتشدگان از مرز هشتصد نفر میگذرد...»
منبع: کافه تاریخ
انتهای پیام/
منبع: آنا
کلیدواژه: رضا شاه واقعه گوهرشاد مسجد گوهرشاد وزارت خارجه مسجد گوهرشاد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۱۷۵۱۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رامالله: اگر حمایت آمریکا نبود نتانیاهو جرأت به چالش کشیدن قوانین بینالمللی را نداشت
سخنگوی ریاست تشکیلات خودگردان فلسطین تاکید کرد اگر حمایت آمریکا از رژیم صهیونیستی نبود نخست وزیر این رژیم جرأت نمیکرد قوانین بینالمللی را به چالش بکشد.
به گزارش ایسنا، نبیل ابوردینه، سخنگوی تشکیلات خودگردان فلسطین گفت: اگر حمایت غیر اخلاقی و جانبدارانه آمریکا از رژیم اشغالگر نبود بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل جرأت نمیکرد با پافشاری بر تکمیل و ادامه تجاوز و ارتکاب کشتارهای جمعی بیشتر علیه ملت فلسطین مشروعیت و قوانین بینالمللی را به چالش بکشد.
طبق گزارش سما، وی افزود: جانبداری کورکورانه آمریکا از اسرائیل و حمایت از آن در برابر مجازات و قوانین و مشروعیت بینالمللی ثابت کرد که دولت آمریکا شریک جنایتهای نتانیاهو است و مسئولیت کامل ادامه جنگ نسل کشی را بر عهده دارد.
ابوردینه از دولت آمریکا خواست فورا وارد مداخله شده و مقامات رژیم اشغالگر را به توقف جنایتهای خود ملزم کند و مانع حمله رژیم صهیونیستی به شهر رفح شود که پیامدهای خطرناکی برای تمام منطقه و جهان خواهد داشت.
وی از جامعه بینالمللی خواست فورا برای ممانعت از ادامه جنایتهای رژیم صهیونیستی و مجازات آن به دلیل جنایتهای جنگی و نقض تمام قوانین بینالمللی وارد عمل شوند.
بنیامین نتانیاهو سه شنبه گفت: تغییری در اهداف جنگ ایجاد نشده است و ما هرگز حل و فصلی را درباره رفح نمیپذیریم. احتمال رسیدن به معامله تبادل اسرا اندک است. ما عقب نشینی کامل از نوار غزه را قبول نمیکنیم و تسلیم حماس نمیشویم. توقف جنگ قبل از نابودی گردانهای حماس در رفح ممکن نیست.
نخستوزیر رژیم صهیونیستی همچنین مدعی شد: چه درباره آتشبس و تبادل اسرا توافق کنیم و چه نکنیم نیروهای ما برای ریشه کن کردن حماس وارد رفح خواهند شد. این ایده که ما جنگ را قبل از دستیابی به همه اهداف خود پایان خواهیم داد، غیرقابل قبول است. ما وارد رفح میشویم و تمام گردانهای حماس را با توافق یا بدون توافق در آنجا نابود میکنیم تا به پیروزی کامل برسیم.
انتهای پیام